فرش چین
| فرش چین | |
|---|---|
 | |
| اطلاعات کلی | |
| نام | فرش چین |
| نام (En) | Chinese Carpet, Chinese Rug |
| نام(های) دیگر | قالی چین |
| خاستگاه |
 چین |
| ویژگی‌های فنی | |
| طرح‌های رایج | لچک و ترنج |
| جنس پرز | پشم، ابریشم |
| جنس تار و پود | پنبه، ابریشم |
| نوع گره | نامتقارن (فارسی)، متقارن (ترکی) |
فرش چین یا قالی چین از فرش‌های شرقی است که در کشور چین بافته می‌شوند. در واقع قالی چینی به قالی‌هایی گفته می‌شود که در منچوری[۱]، مغولستان و سین‌کیانگ بافته می‌شوند. تعداد کمی قالی مربوط به قرن هیجدهم میلادی موجود است. تولید قالی در چین بسیار کم بود تا این‌که در حدود سال ۱۸۹۰ میلادی صادرات آن مطرح شد. مراکز قالی‌بافی قبل از آغاز تولید فرش برای صادرات عبارت بودند از نینگشیا، بائوتو، سوئی یوآن، و شهرک‌های گانسو.
تولید تجاری فرش برای صادرات در اواخر قرن نوزدهم میلادی در پکن و با آغاز قرن بیستم میلادی در تیانجین شروع شد. با تسلط کمپانی‌های خارجی بر صنعت فرش چین، تیانجین در فاصله سال‌های ۱۹۱۰ تا ۱۹۳۰ میلادی تبدیل به یک مرکز عمده تولید فرش شد. شرکت‌های آمریکایی کاراگیوسین[۲]، کمپانی الف. بشار[۳]، دانچیان[۴]، آوانوسیان[۵]، کنت‌کاستیکیان[۶]، البروک[۷]، نیکولز سوپر یارن[۸] و فته-لی[۹] از کمپانی‌هایی بودند که در چین فعالیت می‌کردند. در اوایل قرن بیستم میلادی، ایالات متحده امریکا بزرگ‌ترین وارد کننده فرش چین بود. بیشترین میزان صادرات و حمل قالی به آمریکا در سال ۱۹۲۵ میلادی اتفاق افتاد. در اوایل دهه ۱۹۳۰ میلادی با هجوم ژاپن به چین، تولید قالی متوقف شد و پس از آن تا دهه ۱۹۶۰ میلادی تولید انبوه تجاری صورت نمی‌گرفت.
قالی چین با گره نامتقارن بافته می‌شود ولی گاهی در لبه‌ها و دو سر قالی‌های قدیم از گره متقارن نیز استفاده می‌شد. قالی چین ریزباف نیست و رج‌شمار آن بین ۱۵ تا ۲۸ است. برخی قالی‌های قدیم چین با گره نامتقارن به گونه‌ای بافته می‌شدند که در دو رج متوالی جای تار زیر و رو عوض می‌شده و یا در مرز تغییر رنگ جابه‌جایی تار داشتند. قالی‌های قدیم چین تخت‌باف بودند ولی قالی‌های جدیدتر لول‌باف هستند.
فرش‌های معاصر چین در کارگاه‌های تعاونی بافته می‌شوند. این قالی‌ها دارای کیفیت ثابت و مشخصی هستند زیرا دارهای فلزی داشته، با رنگ‌های کرومی رنگ می‌شوند و دارای استانداردهای مشخص هستند. «خط» یک واحد اندازه‌گیری تراکم گره در تجارت معاصر در چین است. فرش‌های پشمی در تراکم ۷۰، ۸۰، ۹۰ و ۱۲۰ خط بافته می‌شوند. فرش‌های ابریشمی در تراکم ۱۲۰ تا ۳۰۰ خط بافته می‌شوند. ارتفاع پرز برای فرش‌های پشمی ۹، ۱۲، و ۱۵ میلی‌متر هستند. ارتفاع پرز برای قالی ابریشمی ۱۵ میلی‌متر است. فرش چینی با رده تجاری «سوپر» به معنی قالی ۹۰ خط (رج‌شمار ۱۹) با ارتفاع پرز ۱۵ میلی‌متر و لول‌باف است.[۱۰]
پانویس
منابع
- بصام، جلال‌الدین. ۱۳۹۲. فرهنگ فرش دست‌باف. تهران: بنیاد دانشنامه‌نگاری ایران.