رنگرزی: تفاوت بین نسخه‌ها

از ویکی‌فرش
پرش به ناوبری پرش به جستجو
سطر ۲: سطر ۲:
 
|بالا = <!--عبارتی که در بالاترین سطر درون جعبه ظاهر می‌شود-->  
 
|بالا = <!--عبارتی که در بالاترین سطر درون جعبه ظاهر می‌شود-->  
 
|عنوان  =
 
|عنوان  =
|تصویر = [[پرونده:Dyeing-WikiRug.jpg|250px]]
+
|تصویر = [[پرونده:Carpet Dyeing 1-WikiRug.jpg|250px]]
 
|عنوان تصویر =  
 
|عنوان تصویر =  
 
|تصویر۲ =  
 
|تصویر۲ =  

نسخهٔ ‏۲۱ فروردین ۱۳۹۹، ساعت ۱۱:۳۰

رنگرزی
Carpet Dyeing 1-WikiRug.jpg
اطلاعات کلی
نام فرآیند رنگرزی
نام (En) Dyeing
نام‌(های) دیگر صباغی
مرحله قبلی تهیه مواد اولیه
مرحله بعدی طراحی
شرح فعالیت رنگ‌آمیزی پشم و ابریشم


رنگرزی یا صباغی فرش به فرآیندی گفته می‌شود که طی آن پشم و ابریشم در محلولی که شامل مواد رنگزا و مواد شیمیایی است، رنگ‌آمیزی می‌شود و مولکو‌ل‌های رنگ با دوامی نسبی با مولکول‌های الیاف پیوند محکمی برقرار می‌کنند.

تعریف

ماده رنگزا به همه مواد طبیعی و شیمیایی که قابلیت رنگرزی الیاف را داشته باشند اطلاق می‌شود. رنگ الیاف رنگرزی شده باید ثبات داشته باشد و در مقابل سایش، شست‌وشوی شیمیایی، نور خورشید، حرارت، رطوبت، گردوخاک و... یکنواخت و با حداکثر مقاومت باشد. از سوی دیگر، هم بایستی در عمق الیاف نساجی پخش شود و تنها روی سطح آن قرار نگیرد.
رنگزاها به دو دسته طبیعی و شیمایی تقسیم می‌شوند و گروه سوم با ترکیب رنگ‌های طبیعی و شیمیایی ساخته می‌شود.
مواد رنگزای طبیعی استفاده شده در فرایند رنگرزی ریشه طبیعی دارند و با توجه به منبع استخراج آن‌ها در سه گروه زیر قرار می‌گیرند:

  • آن‌هایی که از مواد معدنی به دست می‌آیند، مثل خاک سرخ؛
  • مواد رنگی به دست آمده از جانوران، مانند قرمزدانه و صدف فرفری؛
  • رنگدانه‌های به دست آمده از ریشه، گل، برگ، میوه و پوست نباتات.[۱]

مهم‌ترین انواع رنگ‌های سنتی و طبیعی قالی ایران

  • اسپرک (زرد)
  • روناس (قرمز و قهوه‌ای)
  • قرمزدانه (قرمز)
  • نیل (آبی)
  • بقم (بنفش)
  • زعفران (زرد)
  • زردچوبه (زرد)
  • کاه (زرد)
  • گندل (زرد)
  • پوست گردو (خاکستر تا مشکی)
  • مازو (فیلی و موشی)
  • برگ مو (چمنی و لیمویی)
  • وسمه (آبی)
  • آلبالو (قرمز)
  • توت قرمز (قرمز)
  • صدف ارغوان (قرمز)
  • گلسنگ (قرمز)
  • هلیله (قهوه‌ای)
  • حنا (نارنجی و قهوه‌ای)
  • جفت (شتری)
  • سماق (خرمایی تا قهوه‌ای)
  • پوست انار (زرد تیره)
  • بزغنچ (خاکستری تا مشکی)

پانویس

  1. میرزاامینی، ۱۳۹۶، ۱۸

منبع

میرزاامینی، محمدمهدی و حجت‌اله رشادی، ۱۳۹۶، فرایند تولید فرش، تهران: چشمه آدینه.