عملیات تکمیل فرش دستباف
کتاب عملیات تکمیل فرش دستباف نوشته سیدعلی مجابی است. فصل اول تا سوم کتاب مروری دارد بر مفاهیم اولیه، تاریخچه و مراحل مختلف عمیلات تکمیل فرش دستباف. فصل چهارم به قیچیکاری میپردازد. عملیات قبل از شور، شور، پس از شور در فصل پنجم تا هفتم بررسی میشود. در فصل آخر نیز تاسیسات و مشخصات عمومی کارگاه تکمیل آمده است.
معرفی کتاب
فصلها
- فصل اول (مفاهیم اولیه در تکمیل فرش دستباف)
- فصل دوم (مروری بر تاریخچه عملیات تکمیل فرش دستباف)
- فصل سوم (معرفی مراحل مختلف عملیات تکمیل فرش دستباف)
- فصل چهارم (قیچیکاری)
- فصل پنجم (عملیات قبل از شور)
- فصل ششم (عملیات شور)
- فصل هفتم (عملیات پس از شور)
- فصل هشتم (تاسیسات و مشخصات عمومی کارگاه تکمیل)
موضوع
قالی و قالیبافی - ایران
بخشی از کتاب
در هنر صنعت فرش دستباف انجام عملیات تکمیلی بر روی قالی، آخرین مرحله از فرآیند تولید میباشد. عملیات تکمیلی در این هنر صنعت ممکن است با اهداف مختلفی همچون بهبود خواص ظاهری یا افزایش مرغوبیت آن مانند نرمی زیر دست، درخشندگی، زیبایی و نمود بیشتر نقش و رنگ و یا به منظور افزودن خواص معینی به فرش دستباف مانند ضد بید کردن و یا رفع نواقص احتمالی به وجود آمده در مرحله بافت به کار رود.
با انجام عملیات تکمیلی مناسب بر روی فرش دستباف اساسا جلب توجه مشتری بیشتر شده و در نتیجه فروش محصول فزونی یافته و در نهایت سبب رونق بازار فرش دستباف خواهد شد. امروزه زیبایی و پسند ظاهری فرش دستباف، حالت زیر دست و احساس نرمی آن در مقایسه با سایر دلایل انجام عملیات تکمیلی اولویت بیشتری پیدا کرده است.
عملیات تکميل فرش دستباف کمتر از یک قرن پیش توسط تجار همدانی و آذربایجانی در ایران مرسوم گشت. اگر چه بر اساس گفته بسیاری از تاریخنویسان غربی فرش ایران، آغاز انجام این عملیات بر اساس نیاز در بازارهای اروپایی به فرشهای کهنه ایرانی بوده است. ليکن مدارک فراوانی وجود دارد که بیانگر انجام این عملیات به صورت پنهانی جهت زدودن ناپاکیهای همراه قالی پشمی ایران در خارج از کشور بوده است.
در طول تاریخ، بسیاری از کمپانیهای معتبر فعال در تجارت فرش ایران همچون زیگلر با برادران کاستلی پس از خرید فرشهای ایرانی آنها را در اروپا و به خصوص آمریکا تحت مجموعه عملیاتی شیمیایی قرار میدادند تا به گمان خود یا از وجود ناپاکیهای همراه فرش رهایی یابند و یا آن را جهت استفاده در منازل خود نرم و زیباتر نمایند.
منابع
- مجابی، علی. ۱۳۸۹. عملیات تکمیل فرش دستباف. نجف آباد: دانشگاه آزاد اسلامی واحد نجف آباد.