فرش ازبکستان: تفاوت بین نسخه‌ها
| سطر ۴۷: | سطر ۴۷: | ||
# بصام، جلال‌الدین. ۱۳۹۲. ''فرهنگ فرش دست‌باف''. تهران: بنیاد دانشنامه‌نگاری ایران. | # بصام، جلال‌الدین. ۱۳۹۲. ''فرهنگ فرش دست‌باف''. تهران: بنیاد دانشنامه‌نگاری ایران. | ||
{{ترتیب‌پیش‌فرض:ازبکستان، قالی}} | {{ترتیب‌پیش‌فرض:ازبکستان، قالی}} | ||
| − | [[رده: | + | [[رده:فرش‌های جهان]] |
[[en:Uzbek Carpet]] | [[en:Uzbek Carpet]] | ||
نسخهٔ ۱۹ شهریور ۱۳۹۹، ساعت ۱۳:۲۹
| فرش ازبکستان | |
|---|---|
 | |
| اطلاعات کلی | |
| نام | فرش ازبکستان |
| نام (En) | Uzbek Carpet, Uzbek Rug |
| نام(های) دیگر | قالی ازبکستان |
| خاستگاه |
 ازبکستان |
| ویژگی‌های فنی | |
| طرح‌های رایج | هندسی |
| رنگ‌های رایج | قرمز، نارنجی، مشکی |
| جنس پرز | پشم |
| جنس تار و پود | پشم، پنبه |
| نوع گره | متقارن (ترکی) |
فرش ازبکستان یا قالی ازبکستان از فرش‌های شرقی است که در کشور ازبکستان بافته می‌شود. مردم ترکستان و شمال افغانستان عموماً در ازبکستان زندگی می‌کنند. ازبک‌های ساکن در شهرها و واحه‌ها که سابقاً سارت[۱] نامیده می‌شدند، ملقمه‌ای از گروه‌های مختلف ترک و تاجیک‌های ترک شده هستند. بافته‌های این‌ها با ترکیبی از انواع روش بافت تولید می‌شوند. قالی‌های تمام پشم ایشان دارای پرز بلند در رنگ‌های قرمز، نارنجی و مشکی هستند و نقوش هندسی (مثلث، لوزی و مستطیل) که اغلب همراه با نقش شاخ قوچ است در آن‌ها استفاده می‌شود. برخی قالی‌های ازبک به صورت نوارهایی در حدود ۷۵ سانتی‌متر در ۲/۴ متر تا ۳ متر طول بافته می‌شوند. این قالی‌ها دارای گره متقارن بوده و به گونه‌ای است که گره‌ها به جای آن که در تارهای مجاور هم بسته شوند، یک تار جا گذاشته می‌شود. در این قالی‌ها، پودها در پشت، بالا و پایین هر رج گره قرار دارند. در نتیجه، برآمدگی گره‌ها در پشت فرش به آسانی قابل رویت نیست.
انواع زیادی بافته بدون پرز ازبک وجود دارد. ازبک‌ها ایکات ابریشمی نیز می‌بافند. سوزن‌دوزی‌های ازبک شامل سوزنی و انواع دیگر بافته‌های نقش برجسته است که بسیار ماهرانه بافته می‌شوند. بافته‌های کاربردی ازبک شامل گلیم، یراق‌آلات حیوانات، خورجین، کرگی[۲] یا کیسه تاقار، دوپی[۳] یا عرق‌چین، شایکالت[۴] یا کیسه چای، دیوارآویز، لباس خواب و پوشاک است.[۵]
پانویس
منابع
- بصام، جلال‌الدین. ۱۳۹۲. فرهنگ فرش دست‌باف. تهران: بنیاد دانشنامه‌نگاری ایران.