۳٬۷۱۷
ویرایش
تغییرات
پرش به ناوبری
پرش به جستجو
سطر ۱۹:
سطر ۱۹: − + − + سطر ۳۰:
سطر ۳۰: − + − + سطر ۴۹:
سطر ۴۹: − +
قالی سیستان/معرفی فرش مناطق ایران (نمایش مبدأ)
نسخهٔ ۲۱ آبان ۱۳۹۹، ساعت ۱۸:۴۶
، ۲۱ آبان ۱۳۹۹، ساعت ۱۸:۴۶بدون خلاصه ویرایش
تاریخ سیستان از قدیم تا کنون همواره درگیر نشیب و فراز فراوانی بوده که بر هنر این منطقه تاثیر گذاشته است. آب و هوا، آفتاب سوزان، وجود کویر و مردمان آن، حماسه‌ها و داستان‌ها و موقعیت سیاسی سیستان، وجود حیوانات مختلف اهلی و وحشی و پوشش‌های گیاهی عوامل تاریخ‌ساز سیستان بوده‌اند.<br>
تاریخ سیستان از قدیم تا کنون همواره درگیر نشیب و فراز فراوانی بوده که بر هنر این منطقه تاثیر گذاشته است. آب و هوا، آفتاب سوزان، وجود کویر و مردمان آن، حماسه‌ها و داستان‌ها و موقعیت سیاسی سیستان، وجود حیوانات مختلف اهلی و وحشی و پوشش‌های گیاهی عوامل تاریخ‌ساز سیستان بوده‌اند.<br>
==فرش سیستان==
===فرش سیستان===
وقتی که به قالی سیستان می‌نگریم مانند این است که به تاریخ می‌نگریم. قدرت تفکر و تخیل هنرمند قالی‌باف در هنر او نمایان است و در میان خانواده‌ها اهمیت بسزایی دارد. قالی‌بافی هنر دختران و زنان سیستانی است و بیشتر با تغییر طرح‌ها و نقشمایه‌ها از حالت طبیعی به نمادین، هندسی و انتزاعی تولید می‌شود.<br>
وقتی که به قالی سیستان می‌نگریم مانند این است که به تاریخ می‌نگریم. قدرت تفکر و تخیل هنرمند قالی‌باف در هنر او نمایان است و در میان خانواده‌ها اهمیت بسزایی دارد. قالی‌بافی هنر دختران و زنان سیستانی است و بیشتر با تغییر طرح‌ها و نقشمایه‌ها از حالت طبیعی به نمادین، هندسی و انتزاعی تولید می‌شود.<br>
سایر بافته‌های دیگر در منطقه شامل گلیم، پادری، خورجین، گلیمچه، سفره، نمکدان، توبره، جوال، خامه‌دوزی و سوزن‌دوزی و ... است.<br>
سایر بافته‌های دیگر در منطقه شامل گلیم، پادری، خورجین، گلیمچه، سفره، نمکدان، توبره، جوال، خامه‌دوزی و سوزن‌دوزی و ... است.<br>
==چگونگی پخش یک طرح در منطقه==
===چگونگی پخش یک طرح در منطقه===
این کار به چند روش انجام می‌گرفته است. در برهه‌ای از زمان‌های گذشته تا کنون بعضی از خانواده‌ها و طوایف نسل به نسل به کار بافت مشغول بودند و به عنوان یک منبع درآمد ثابت به آن توجه داشتند (یا زمین نداشتند با شرایط کشاورزی برای آنها مهیا نبود) و طرح‌های مختص خود را استفاده می‌کردند.<br>
این کار به چند روش انجام می‌گرفته است. در برهه‌ای از زمان‌های گذشته تا کنون بعضی از خانواده‌ها و طوایف نسل به نسل به کار بافت مشغول بودند و به عنوان یک منبع درآمد ثابت به آن توجه داشتند (یا زمین نداشتند با شرایط کشاورزی برای آنها مهیا نبود) و طرح‌های مختص خود را استفاده می‌کردند.<br>
آنها تولیدات خود را برای تهیه مایحتاج زندگی از قبیل گندم، جو، شکر، پارچه و ... مبادله می‌کردند.<br>
آنها تولیدات خود را برای تهیه مایحتاج زندگی از قبیل گندم، جو، شکر، پارچه و ... مبادله می‌کردند.<br>
در این بین بعضی از بافندگان که به نقش با طرح خاصی علاقه مند بودند آن را بیشتر استفاده کرده و از این طریق به شمار طرح‌های وارداتی منطقه اضافه می‌کردند.<br>
در این بین بعضی از بافندگان که به نقش با طرح خاصی علاقه مند بودند آن را بیشتر استفاده کرده و از این طریق به شمار طرح‌های وارداتی منطقه اضافه می‌کردند.<br>
==شرایط محیطی و تاثیر آن بر فرش منطقه==
===شرایط محیطی و تاثیر آن بر فرش منطقه===
بافندگان سیستانی به لحاظ گرد و خاک شدید موجود در هوا در معرض انواع بیماری‌های تنفسی قرار دارند و هوای بسیار خشک و گرم منطقه نیز کار بافندگان را بسیار دشوار می‌سازد. علاوه بر آن هم مرز بودن با کشور افغانستان، ورود مهاجران و دام‌های افغانی نیز خود باعث انتقال بیماری‌های خاصی است.<br>
بافندگان سیستانی به لحاظ گرد و خاک شدید موجود در هوا در معرض انواع بیماری‌های تنفسی قرار دارند و هوای بسیار خشک و گرم منطقه نیز کار بافندگان را بسیار دشوار می‌سازد. علاوه بر آن هم مرز بودن با کشور افغانستان، ورود مهاجران و دام‌های افغانی نیز خود باعث انتقال بیماری‌های خاصی است.<br>
همزیستی انسان با انواع جانوران، حیوانات اهلی (مرغ، گاو، گوسفند، شتر)، حیوانات وحشی، پرندگان مهاجر، معماری محیط (بادگیرها)، پوشش گیاهی، اعتقادات، داستان‌ها، حتی افرادی که بافنده با آنها آشنا بوده است و علاوه بر آن شرایط محیطی منطقه، هر یک می‌تواند موضوعی برای نقش‌پردازی توسط بافنده باشد. مثلا بافنده با بافت بادگیرهای محیط اطرافش در فرش (متن با حاشیه) قصد بازگو کردن معماری و آب و هوای منطقه را برای مخاطب در ذهن دارد.<br>
همزیستی انسان با انواع جانوران، حیوانات اهلی (مرغ، گاو، گوسفند، شتر)، حیوانات وحشی، پرندگان مهاجر، معماری محیط (بادگیرها)، پوشش گیاهی، اعتقادات، داستان‌ها، حتی افرادی که بافنده با آنها آشنا بوده است و علاوه بر آن شرایط محیطی منطقه، هر یک می‌تواند موضوعی برای نقش‌پردازی توسط بافنده باشد. مثلا بافنده با بافت بادگیرهای محیط اطرافش در فرش (متن با حاشیه) قصد بازگو کردن معماری و آب و هوای منطقه را برای مخاطب در ذهن دارد.<br>
==واژه‌های سیستانی قالی‌بافی==
===واژه‌های سیستانی قالی‌بافی===
شت: چله، دم: گره، پود ضخیم و نازک: پوت و ته پوت یا ته پود، کوجی: گله، هاف: پس گله<br>
شت: چله، دم: گره، پود ضخیم و نازک: پوت و ته پوت یا ته پود، کوجی: گله، هاف: پس گله<br>
گاهی مواقع در تعداد محدودی از فرش‌ها رنگ‌های آبی خالص و فیروزه‌ای مشاهده می‌شود. در پرداخت‌ها و دورگیری نقوش از رنگ سیاه و سفید بیشتر استفاده شده است.<br>
گاهی مواقع در تعداد محدودی از فرش‌ها رنگ‌های آبی خالص و فیروزه‌ای مشاهده می‌شود. در پرداخت‌ها و دورگیری نقوش از رنگ سیاه و سفید بیشتر استفاده شده است.<br>
==روش تهیه رنگ‌ها==
===روش تهیه رنگ‌ها===
با وجود پوشش متنوع گیاهی در قدیم بیشتر رنگ‌ها به طور طبیعی در منطقه وجود داشته و بعضی از رنگ‌ها نیز از افغانستان و بلوچستان تامین می‌شده و کارگاه‌های رنگرزی به صورت خانگی در بین بعضی اقوام منطقه که صرفا مشغول این کار بودند وجود داشته است و آنان را به نام رنگرز می‌شناختند.<br>
با وجود پوشش متنوع گیاهی در قدیم بیشتر رنگ‌ها به طور طبیعی در منطقه وجود داشته و بعضی از رنگ‌ها نیز از افغانستان و بلوچستان تامین می‌شده و کارگاه‌های رنگرزی به صورت خانگی در بین بعضی اقوام منطقه که صرفا مشغول این کار بودند وجود داشته است و آنان را به نام رنگرز می‌شناختند.<br>